Ceren Kumbasar: Rant Vergisi Sektörü Nasıl Etkiler?
Ceren Kumbasar Vatan Gazetesi'ndeki köşesinde rant vergisini kaleme aldı.
Ceren Kumbasar yazısında Son günlerde gündemimizde yeni bir vergi düzenlemesi var; rant vergisi. Bu vergi özetle gayrimenkulden edindiğiniz değer artışının vergilendirilmesi anlamına geliyor. Yani, 100 liraya aldığınız bir gayrimenkul 400 lira olmuşşsa, kazanç hanesine yazılı 300 lira vergilendiriliyor. Dışardan bakıldığında çok akılcı, Avrupa’da da uygulanan çok masum bir sistem. Ama işin iç yüzü çok da öyle değil.
Sektör neden güçlü
İnşaat sektörü, geliştirdiği bir çok yeni projeyle oldukça göz önünde ve aslında sektörün bütün çarklarıyla şaibeye müsait bir sektör. Projelerdeki yeşil alanlar, kentsel dönüşüm projelerinin yerinde yapılmaması, emsal oranları (sanki firmalar kendi kendilerine bu oranları belirliyorlarmış gibi), öz sermayesi olmadan kişisel ilişkilerine güvenerek inşaatçı olmaya karar veren ve beş yıl içinde en büyük 10 inşaat şirketi arasına girmeyi başarmış sözde inşaatçılar (hatta rantçılar) ve daha pek çok şey. Peki bu kadar çok dikkat çekmesine, zan altında kalmasına rağmen nedir bu sektörü bu kadar güçlü ve vazgeçilmez kılan? Birincisi bugüne kadar inşaat sektöründen teşvikini esirgemeyen hükümet politikaları, ikincisi de ekonomik istikrardan güç bulan yastık altı tasarrufçusu.
Dünyada uygulanabilir
Geçen yıldan beri hayatımızda olan ama bu yıl etkisini hissedeceğimiz 150 metrekarenin altına uygulanacak yüzde 18’lik KDV alım iştahını ciddi bir şekilde etkiliyor. Bunu üzerine son aylarda yaşadığımız siyasi gerilimi de eklerseniz zaten sektörün yatırımcıları kendilerini beklemeye almış durumda. Şimdi durum böyleyken bir de rant vergisini tartışır olduk. Sanki Avrupa’daki çevre ve şehircilik planları bizim memleketimiz de var da bir eksiğimiz rant vergisi. Biz şehircilik konusunda bu kadar sınıfta kalmışken, yerli üretimimiz bu kadar zayıfken, kentsel dönüşüm projeleri kenti yağmalama projeleri haline gelmişken şimdi Avrupa’nın vergi sistematiğini mi örnek alıyoruz? İnşaat sektörünün ve Türkiye ekonomisinin bu kadar göz önünde olduğu ve gücünü ispata ihtiyaç duyduğu günlerde bu hamle bindiğimiz dalı kesmek olmaz mı? Bu sektörü güçlendirmek için yapılacak ve örnek alınacak bunca uygulama varken, vergi kılıcıyla sektörü baltalamak kime yarar? Hiç kimseye.
Rant vergisi, dünyada uygulanabilir. Pek çok haklı gerekçesi de var. Ancak Türkiye’de inşaat sektörü açısından eksikliğini hissettiğimiz pek çok uygulama varken ve inşaat sektörü ülke ekonomisinde bu kadar etkinken bu vergi iyi ihtimalle alım iştahını baltalar. Unutmayalım, bu verginin en çok etkileyeceği kesim konut ihtiyacı olan vatandaş. Önce onların temel ihtiyaçları karşılayıp, onlara yaşanabilir yerler yapsak da vergiyi asıl rantçılardan alsak nasıl olur? Bence adil olur.