Bir arsanın ve/veya inşaat yapılmış bir mülkün bağımsız bölümlerinin maliklerini gösteren, Tapu Sicil Müdürlüğünce verilmiş, geçerli resmi bir belgeye “tapu” veya “tapu senedi” denir. Gayrimenkullere ait mülkiyet hakkı tapu belgesi ile ispat edilir. Eski Türkçede güven anlamına gelen “tapuk” kelimesinden türemiş bir kelimedir.
Aslında Medeni Kanun nelerin gayrimenkul sayılabileceğini bir bir saymıştır. Tapu siciline tescil edebildiğiniz arsalar, bağımsız sürekli haklar ve madenler bu kavrama girer. Gayrimenkulün sahibi, onun altını, üstünü ve kaynaklarını aksine bir kısıtlama getirilmedikçe kullanım hakkına sahip olur. Bu hakka da “mülkiyet hakkı” denir. Mülkiyet hakkı bir gayrimenkulü hukuk düzeni sınırları içinde, dilediği gibi kullanma, ondan yararlanma ve tasarrufta bulunma yetkisidir.
BİR MÜLKÜ TESCİL ETTİRMEDEN ONA SAHİP OLAMAZSINIZ
Bir gayrimenkulün mülkiyet hakkı sahibi olarak, sahibi olduğunuz gayrimenkulü kullanabilir, ürünlerinden yararlanabilir, satabilir, bağışlayabilir, kiraya verebilir, gayrimenkul üzerinde başkalarına her türlü hakkı tanıyabilir, vasfını değiştirebilir, başkalarına karşı onu koruyabilir, yani üzerinde kanunun izin verdiği tüm tasarrufları yapma yetkisine sahip olabilirsiniz. Ancak mülkiyet hakkının kazanılması ve geçerli olması için tapuya tescil edilmiş olması gereklidir. Yani tapu gereklidir. İstisnai durumlar dışında (zilliyet vb.) bir mülkü “tescil” ettirmeden ona sahip olamazsınız. Elinizde bir sayfa imzalı kağıtla "ben bunun sahibiyim" diye yola çıkarsanız yolda kalırsınız. Ülkemizde sistem tescil üzerine işler ve son derece sağlıklıdır.
TAPU BELGESİNİN GÖRÜNTÜLERİ VE FARLARININ ANLAMI
Tapu belgesi pembe ve mavi iki renk olabilir. Pembe olanı mülkün inşaat ruhsatı ardından bağımsız bölümleri gösteren bir projesinin onaylandığını ve mülkiyetinin kullanım alanları ve bu alanların hisseleri belirlenmiş olduğunu belgeler. Kat irtifakı, mülkiyeti, devre mülk hakkını gösteren tapu birbiri ile yanı olur, rengi pembedir.
Mavi olan tapu ise arsa tapusu olup mülkün herhangi bir kat mülkiyetine geçmediğini veya arsa olduğunu gösterir. Ancak gayrimenkulün üzerinde ipotek, haciz gibi bir sınırlama varsa bu tapu belgesinde görülmez, tapu kütüğü kayıtlarında görülür. Bu tür araştırmalar için tapu kütüğüne bakılması gereklidir.
Tapu belgesinde mülkün ada, pafta, parsel, intikal bedeli, arsa metrekaresi, koordinatları, ne sebeple edinildiği (satın alma, mirasla intikal vb.) bilgilerini içinde barındırır. Kat irtifakına geçmiş tapularda bağımsız bölüm numarası, yeri ve hissesi yer alır. Ayrıca tapu belgesinde aldığınız kat irtifakı olan mülkün kaç oda salon olduğu veya kaç metrekareden oluştuğu veya açık adres bilgisi gibi bilgiler maalesef yer almaz. Bu açıdan oldukça kısıtlı bilgiler içeren ama şık bir evraktır.
ASIL OLAN TAPU KÜTÜĞÜ KAYITLARIDIR
Bu anlamda tapu sadece “limitli bilgileri” gösteren ama değerli kâğıt olmayan bir evraktır. Asıl olan tapu kütüğü kayıtlarıdır. Bu nedenle mülk alırken tapu kayıtlarına bakmak, anlamıyorsanız tapu memuruna üzerinde bir sınırlama olup olmadığını sormak önemlidir.
