İmar Barışında başvurular 31 Ekim’de sona eriyor.
İmar barışı, kısaca afet risklerine karşı ruhsatsız veya ruhsat ve eklerine uygun bir şekilde inşa edilmeyen yapıların kayıt altına alınmasını içeriyor. 18 Mayıs 2018’de yayınlanan Resmi Gazete ile yürürlüğe giren düzenleme, 31.12.2017 tarihinden önce yapılmış olan yapıları kapsıyor. Düzenlemeden yararlanmak için başvuru ve kanunda belirlenen bedelin ödenmesi gerekiyor. Bu işlemle “yapı kayıt belgesi” verilirken, kat mülkiyeti olan binalarda aynı bedel kadar daha bedel ödenerek kat mülkiyeti sahibi olunabiliyor.
NEDEN İMAR BARIŞI?
Türkiye’de 26 milyon yapıdan hemen hemen yarısının imara aykırı olarak inşa edildiği belirtiliyor. Bu yapılar aykırılıkları nedeniyle vatandaş ve belediye arasında uzun yıllardır problemlere neden oluyor. Sorunlar mahkemelere taşınıyor, uzun süren mahkemelerde binlerce dosya birikiyor. Ayrıca bu yapılarda oturan vatandaşlar, evlerine su, doğalgaz ve elektrik hizmeti almakta güçlük çekiyor. Belediyeler ise imara aykırı ve kaçak olarak yapılan bu yapıların yıkım işlemini birçok sebeple gerçekleştiremiyor. Bütün bu zorlukların yanı sıra bu yapılar ekonomik bir değer kazanamıyor. Bu durum hem vatandaş, hem belediyeleri hem de devleti ciddi sıkıntıya sokuyor.
PEKİ HANGİ YAPILAR İÇİN BARIŞ YAPILABİLİR?
31 Aralık 2017 tarihinden önce yapılmış, ruhsatsız veya ruhsat eklerine aykırı olarak tamamlanmış kırsal ve kentsel alanlardaki bütün yapılar İmar Barışı kapsamında değerlendirilebiliyor. Hariç tutulan yapılar ve alanlar ise şu şekilde: Boğaziçi Sahil Şeridi ve öngörünüm bölgesi ile İstanbul Tarihi Yarımada’nın Sultanahmet ve Süleymaniye çevresi ve Gelibolu Tarihi Alan’da belirlenen bazı yerler. Buna ek olarak başkasının arazisi üzerinde yapılan yapılar ile Hazine’ye ait olup Sosyal donate için tahsis edilmiş alan üzerinde inşa edilen yapılar İmar Barışı kapsamı dışında kalıyor.
İmar barışı kapsamına girmek isteyen birçok mülk sahibinin aklında “kat mülkiyeti” kurulması sağlanması var. Bunun için önce “yapı kayıt belgesi” alınması şart. Akabinde yapı içerisindeki hak sahiplerinin tümünün muvafakat etmesi ve kamu hizmetine ayrılan alanların terk edilmesi gerekiyor. Bu şu anlama geliyor: imar planında bulunan yol, park, yeşil alan gibi bölümler varsa bu alanların boşaltılması zaruri. Bu şartların sağlanmasının ardından “yapı kayıt belgesi” bedelinde ödenen bedel kadar daha bedel ödenmesi durumunda hak sahipleri “kat mülkiyeti” hakkı kazanacak. Böylece yapı ve kat yasallık kazanacak ve her türlü yasal işlem gerçekleştirilebilecek.
Hazine arazileri üzerinde yapılan yapılar için de yapı kayıt belgesi almak mümkün. Ancak bu yapıların sahipleri yapı kayıt belgesi edindikten sonra Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na üzerinde yapı yaptıkları arsanın satın alma işlemi için başvurmaları gerekecek.
NE FAYDASI OLACAK?
İmar barışıyla yapı kayıt belgesi alan yapılarda elektrik, su, doğalgaz gibi hizmetlerden yararlanmada sıkıntı kalmayacak. Yapının varlığı yasallaştığı için yıkılma durumu ortadan kalkacak. Daha önceden alınmış yıkım kararlarıyla kesilen para cezaları ise iptal edilecek. Yapı kayıt belgesi alan hak sahiplerine kat mülkiyeti sahibi olma yolu da açılacak. Böylece mülkleri ekonomik değer kazanacak, teminat gösterilebilecek, değerinde alınıp satılabilecek.
BAŞVURMAK İSTİYORUM. NASIL BİR YOL İZLEYECEĞİM?
Başvurular e-devlet üzerinden veya bakanlığın yetkilendirdiği kurum ve bürolardan yapılabiliyor. Hak sahibinin kendisi veya vekili müracaat edebilecek. Başvuru için gereken belgeler ise aşağıdaki gibi;
E-devlet şifresi
• Geçerli bir cep telefonu numarası
• Geçerli bir e-posta adresi
• Beyan edilecek yapının adresi
• Tapusu varsa ada ve parsel bilgileri
• Toplam inşaat alanı; konutların ve işyerlerinin ayrı ayrı toplam alanları (m2)
• Yapıdaki konut ve işyeri sayısı
• Arsa/Arazinin emlak vergi birim değeri (TL/m2) (İlgili belediyeden alınabilir.)
• Yapının bulunduğu arsanın alanı; varsa tapudaki alan yoksa beyan edilecek alan (m2)
• Yapı sınıfı (sistemin sunacağı seçeneklerden seçilecek)
• İmar mevzuatına aykırılığın tarif edilmesi
• Yapıyı gösteren ve ayrılık kısmını gösteren birer adet fotoğraf. (Fotoğrafların dosya formatı .jpg, .jpeg veya .png olmak zorunda.)
BU FIRSAT KAÇMAZ!
Uygulamada yaşanan bazı sorunlar ve aksaklıklara rağmen İmar Barışı hem vatandaş hem belediyeler hem de devlet nezdinde birçok probleme çözüm getirecek. İmar sistemindeki birikmiş sorunlar giderildiği gibi konut ve işyerlerinin ekonomik değerini tekrar kazanması açısından önem arz ediyor.
Uygulamanın güzellikleri bir yana bazı noktalarının vatandaş nezdinde tam olarak anlaşılması için İstanbul’un birçok merkezinde imar barışı merkezleri kurulurken 0212 318 41 00 numaralı çağrı merkezinden de uygulama ve sistemle ilgili gerekli bilgileri almak mümkün. Kafaların halen karışık olduğu göz önüne alınırsa bir an önce barış hakkında yeterli bilgiye sahip olup, fırsatı değerlendirmek gerekiyor. Nitekim son müracaat 31 Ekim’de, kayıt belgesi ödemesi de 31 Aralık’ta sona eriyor. Gelinen noktada istenilen başvuruya ulaşılamaması ise barışın anlaşılması ve yaygınlaşması için başvuru süresinin uzatılması talep ediliyor. Ayrıca yapı kayıt belgeleri ödemeleri için de kolaylık sağlanması beklentiler arasında.