Kira Artış Oranı Hesaplama 2018

Kasım ayında yapılacak kira artış oranına ilişkin rakamları açıkladı. İşte kira artış oranı 2018 Ocak..TÜİK kira sözleşmeleri Aralık 15,38.2017'de yenilenecek olanların kira artış oranına ilişkin rakamları açıkladı. Ev sahibi ile kiracı arasında büyük bir sorun olan kira zammına 1 Temmuz 2012 tarihinde yürürlüğe giren Yeni Borçlar Kanunu ile bir standart getirildi.

Kanunun 344. maddesine göre kira artışı TÜİK'in açıkladığı Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) artış oranını geçmeyecek şekilde belirleniyor. Kira zammı en fazla her ay açıklanan ÜFE oranının 12 aylık ortalaması göre yapılabiliyor.

KİRA NEDİR?

Bir mülkün, taşınmazın ya da araç gibi nesnelerin sahibi tarafından bir bedel karşılığında belirli süre çerçevesinde kullanım hakkının başkasına verilmesine denir. Kira tanımının genel hali bu olsa da en yaygın kullanım yeri konut kiralamalarındır. Bir konut sahibinin, sahip olduğu konutu hukuki geçerliliği olan sözleşme çerçevesinde başka birine kullanım hakkını verip karşılığında da aldığı bedele de kira bedeli denir.

KİRA ARTIŞI NASIL OLUR?

Bir konut sahibinin konutu için belirlediği kira bedelinde gerçekleşecek sınırlar dahilindeki artışa kira artışı denir. Borçlar Kanunu'nda yer alan maddeye göre konut kira bedelinin bir önceki yılın 12 aylık Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) ortalamasını geçmeyecek şekilde artış gerçekleştirilir.

ÜFE NEDİR?

'Üretici Fiyat Endeksi'nin kısaltması olan ÜFE, her ay Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanan veriler ışığında görülen fiyat değişikliklerinin endeksidir. Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE), belirli bir dönem içerisinde ülke ekonomisinde üretim görüp yurtiçinde satışa sunulan ürünlerin, üreticiler tarafından belirlenen fiyatlarda yaşanan değişiklikleri ölçen endekse denir.

KİRA ARTIŞINA NE ZAMAN GİDİLİR?

Konut ya da işyeri gibi taşınmazların kiralanmasında hukuki bir dayanak olarak kira sözleşmesi imzalanır. Kira sözleşmesinin süresi 1 yıl olup kira artışı da her yeni sözleşme döneminde gerçekleşir. Örnekle açıklamak gerekirse: 20 Ocak 2018 tarihinde bir konut için yapılan kira sözleşmesinin 1 yıl yürürlüğü bulunur. 20 Kasım 2018 tarihine gelindiğinde her iki taraf da yeni bir sözleşmeye gidecekse kira bedelinde de artışa gidilir. Dövizle ödenen kiralarda ise Borçlar Kanunu'na göre 5 yıl içerisinde artış gerçekleşmiyor. Döviz ile belirlenen kira sözleşmelerinde 5 yıl sonra yapılacak artışın tespiti ise, mahkemelerden talep edilebiliyor.

KİRA ARTIŞI HANGİ KRİTERE GÖRE YAPILIR?

Bir konutun ya da işyerinin kiralama işlemlerinde hem kiralayan tarafından hem de mal sahibi tarafının yükümlüklerinin hukuk çerçevesinde belirlendiği yasal düzenlemeler mevcuttur. Konut kiralarında artış için yasal bir sınırlama vardır. Bir önceki yılın 12 aylık ÜFE ortalamasını geçmeyen bir miktar belirlenerek konut kirası için artış yapılabilir.

İşyeri ve ofis kiralamalarında ise belirli bir yasal sınır olmamakla birlikte kiracı ve mal sahibi arasında belirlenecek artış maddeleri kira sözleşmesine işlenir. Bu işlem sonrasında ofis ve işyeri kiralarında artış sözleşmede yer alan maddelere göre belirlenir.

KİRA ARTIŞI NASIL HESAPLANIR?

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından her ay açıklanan Üretici Fiyat Endeksi'nin (ÜFE) 12 aylık ortalamasından ortaya çıkan kira artış oranına göre konut kiralarında kira artışına gidilir. Kira artışının yapılacağı aydan bir önceki ayın kira artış oranına bakılarak artış yapılır. Örneğin kira sözleşmesi Eylül ayında sona erdi. İki taraf da yeni kira sözleşmesi yapmak için anlaştı. Yeni sözleşmeyle yapılacak kira artışı, bir önceki ay olan Mayıs ayının kira artış oranına bakılarak yapılır.

Konut sahibi kira artışını TÜİK tarafından belirlenen oran üzerinde yapamaz. Belirlenen oranda ve bu orandan daha az kira artırımı yapılır.

İşyerleri veya ofis kira artışlarında ise kira artışı farklı şekilde gelişiyor. Konut kira artışlarında aranan TÜİK oranı, işyerleri için kira artışında aranmaz. İşyeri kira artışları, mal sahibi ile kiracı arasında yapılan kira sözleşmesine göre yapılır. Kira sözleşmesinde belirlenen oranın üzerinde kira artışı gerçekleştirilmez.

KONUTLARDA EN FAZLA NE KADAR KİRA ARTIŞI YAPILIR?

Konutlarda yapılacak kira artışı, TÜİK tarafından belirlenen bir önceki ayın Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) oranının 12 aylık ortalamasının üzerinde yapılamaz. Bu durum yasal güvence altında olup Borçlar Kanunu'nun 344. maddesini kapsamaktadır.  Örneğin Kasım ayında kira artışına gidilecek bir konutta Kasım ayında açıklanan TÜİK verilerinde ÜFE oranına bakılır. Karşımıza çıkan oran 15,38'dir ve hali hazırda 1 000 TL olan kiraya en fazla 153 lira 8 kuruş artış yapılabilir.

İŞYERLERİNDE EN FAZLA NE KADAR KİRA ARTIŞI YAPILIR?

İşyerlerinde uygulanacak kira artışlarında konutlardaki gibi bir sınırlama getirilmemiştir. 6217 Sayılı Borçlar Kanunu Yasası gereği işyerlerindeki kira artışları 1 Eylül 2020 tarihine kadar serbest bırakılmıştır. Ancak işyeri sahibi ile kiracısı arasında yapılan kira sözleşmesinde kira artış oranı yıllık olarak belirlenir. İşyerleri kira artışlarında sözleşmede belirlenen bu oranın üzerinde bir kira artışı yapılamaz.

SON 12 AY İÇERİSİNDE KONUTLAR İÇİN YAPILABİLECEK EN YÜKSEK KİRA ARTIŞ ORANI NEDİR?

Yasal olarak belirlenen kurallar çerçevesinde son 12 ay için konutlarda yapılan en yüksek kira artış oranı aşağıdaki tabloda belirtilmiştir.