Konut Sektöründe Sihirli Değnek Arabulucular Değil, Değerleme Raporları
Yeni düzenlemeyi değerlendiren, EVA Gayrimenkul Değerleme Genel Müdürü Cansel Turgut Yazıcı, arabulucuların değil ama konut değerleme raporlarının sihirli değnek etkisi yaratabileceğini, izin verilirse arabuluculuğun ve adalet sisteminin işini kolaylaştırabileceğini açıkladı.
Türkiye’de barınma sorununun hızla büyüdüğünün altını çizen EVA Gayrimenkul Değerleme Genel Müdürü Cansel Turgut Yazıcı, “Mal sahibi kiracı ilişkilerinde denge bozuldukça kiracılar ve kiralayan arasındaki sorunlar da her gün büyüyor, içinden çıkılmaz hal alıyor. Geçen ilkbaharda TCBM’ de yapılan bir yasa değişikliği ile belirli koşullarda dava açılmadan önce arabulucuya gidilmiş olması gerekiyor. Zaten dava açılsa bile en yakın ilk celse en az 6 ay sonrasına veriliyor. Haklı sebeple kiracıyı tahliye etmek bile neredeyse 2 seneden önce yapılamıyor.” dedi.
Kira ilişkisinden kaynaklanan uyuşmazlıklarda, ortaklığın giderilmesine ait gayrimenkul davalarında, Kat Mülkiyeti Kanunu’ndan kaynaklanan anlaşmazlıklarda 1 Eylül 2023 itibarıyla arabuluculuk şartı başladığını da sözlerine ekleyen Yazıcı, yeni düzenlemeyi şu sözlerle değerlendirdi:
Elimizde sihirli değnek var
“Toplumsal sorunların en büyüklerinden biri olan kiracı-mal sahibi anlaşmazlıklarını çözmek için arabuluculuğu devreye sokmak çözüm sürecini uzatacak bir karardan başka bir şey değil. Arabulucular mevcut kanuni düzenlemeye göre taraflara hiçbir şey öneremiyor, ellerinde sihirli değnek yok ki anlaşmazlıkları çözsünler. Ama aslında kanun koyucu sihirli değneği arabuluculara kolayca ve basit bir düzenleme ile verebilir. Elimizde herkes için uzlaşma zemini yaratabilecek hazır bir enstrüman var: tarafsız ve adil hazırlanmış Gayrimenkul Değerleme raporları. Ülkemizde 2003’de başlayan ve bu güne kadar gelişen bir lisanslı değerleme uzmanlığı mesleği var. Bugün 150‘nin üzerinde gayrimenkul lisanslama şirketi ve 9000 üzerinde lisanslı değerleme uzmanı, Sermaye Piyasası Kurulu denetim ve düzenlemesinde faaliyet gösteriyor, değerleme raporu hazırlıyor. Uzmanların hazırladığı verilerle değerleme raporlarını oluşturan şirketler kredi çalışmalarında teminat altyapısını oluşturmak için finans kurumlarına 20 yıldır hizmet veriyor. Ülkemiz bu durumdan nasıl faydalanabilir? Çok kolaylıkla arabulucuyla buluşmadan önce kiracı ve kiralayanın alacağı değerleme raporu arabulucunun sihirli değneği olabilir ve tarafları uzlaştırmada güzel bir zemin hazırlayabilir.
Kiracı-kiralayan ilişkilerine yeni bir soluk gelebilir
Bir şeyleri yeniden keşfetmeye gerek yok, altyapısı hazır denetlenen ve düzenlenen bir sektörü adalet sisteminin kullanması sisteminin yükü sağlıklı şekilde azaltılabilir. Türkiye Değerleme Uzmanları Birliği ve Adalet Bakanlığının ortak çalışması ile hızla şekillendirilebilecek bu süreç artık can kaybına bile varabilen kiracı-kiralayan ilişkilerine sağlıklı, adil ve yeni bir soluk getirebilir. Aksi durumda adalet sistemin altında ezildiği kira anlaşmazlığı davaları en büyük toplumsal sorunlardan bir diğeri olacak ve çözüm yolunu yakın gelecekte gayri resmi yollardan arayanları görürsek maalesef şaşırmayacağız.”
EVA Gayrimenkul Değerleme Danışmanlık Hakkında: EVA Gayrimenkul Değerleme Danışmanlık AŞ, gayrimenkul sektörün uzman isimleri tarafından 2008 yılında kuruldu. EVA, Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) tarafından yetkilendirilen Değerleme Şirketlerinden olup ayrıca, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu (BDDK) tarafından finans kurumlarına, “gayrimenkul, gayrimenkul projesi veya bir gayrimenkule bağlı hak ve faydaların değerlemesi” hizmet verme yetkisine sahip şirketler arasındadır. Ayrıca uluslararası bir kurum olan RICS (Royal Institution of Chartered Surveyors) tarafından Türkiye’de “Regulated by RICS” olarak ünvanı verilen ilk kuruluştur.
EVA Değerleme’nin kendi alanında 24 adet uluslararası ödülü bulunmaktadır. Finans piyasaları konusunda dünyanın önemli otoritelerinden Euromoney Yayın Kurumunun lider dergisi olan Euromoney Magazine her yıl dünyanın birçok ülkesinde çeşitli kategorilerde en başarılı kurumları bilimsel bir çalışma ile belirlemektedir. EVA Değerleme, 2011 senesinde Euromoney tarafından Değerleme Konusunda Türkiye En İyi Gayrimenkul Danışmanlık Firması, 2013 senesinde Türkiye’nin En İyi Danışmanlık (Best Real Estate Advisory-Overall), En İyi Araştırma (Research) ve En İyi Değerleme (Valuation) Firması ödüllerinde, 2014 senesinde ise “Türkiye’nin En İyi Gayrimenkul Araştırma Firması" ödülüne, 2016, 2017 ve 2018 senelerinde tekrar Türkiye’nin En İyi Danışmanlık (Best Real Estate Advisory-Overall), En İyi Araştırma (Research) ve En İyi Değerleme (Valuation) Firması ödüllerinde layık görülmüştür. 2020 yılında ise Euromoney’in “Real Estate Awards 2020” ödülleri kapsamında, Türkiye'nin en iyi Gayrimenkul Araştırma ve Gayrimenkul Değerleme firması seçilmiştir. Ayrıca uluslararası International Property Awards, EVA Gayrimenkul Değerleme Danışmanlığı 2013-2014 senesi ödüllerinde "Türkiye’nin En İyi Gayrimenkul Danışmanlık Firması" ve "Avrupa'nın En İyi Gayrimenkul Danışmanlık Firması"; 2014-2015, 2015-2016, 2016-2017, 2017-2018 ve 2018-2019 senesinde ise arka arkaya tekrar "Türkiye’nin En İyi Gayrimenkul Danışmanlık Firması" olarak seçmiştir. Tüm bu ödüller yanısıra 2017 senesinde Global Brands Magazine tarafından “Best Property Appraisal Company, Turkey 2017”, 2018 senesinde tekrar Global Brands Magazine tarafından “Most Innovative Real Estate Valuation Brand, Turkey,2018 ve 2022 ödülüne layık görülmüştür.
EVA Gayrimenkul Değerleme, her türlü gayrimenkul ve gayrimenkule dayalı hak ve faydaların değerlemesi, makine ve ekipman değerlemesi hizmetleri vermekte, gayrimenkul projelerinde fizibilite, şerefiyelendirme, yer seçimi analizi, çalışmaları yapmakta, en iyi ve en verimli kullanım etütleri hazırlamakta, kurumsal imar barışı danışmanlığı hizmeti vermekte, finansal kurumlar için kredilerde yatırım ilerleme raporları hazırlanması hizmetleri vermektedir. Şirketin ortakları ve Yöneticileri arasında Türkiye’nin ilk SPK Lisanslı Değerleme Uzmanlarından Cansel Turgut Yazıcı, Özdil Şahin, Özhan Yurtseven ve Zuhal Balsarı bulunmaktadır. Şirketin Türkiye Otel Sektörü Pazar Analizi Raporu, Türkiye Alışveriş Merkezleri Potansiyeli Analizi raporları, İstanbul Markalı Konut Piyasası Araştırma ve Öngörüler Raporu, İstanbul Yurt sektörü raporu gibi yayınlanmış sektörel araştırma raporları vardır.