Torba Yasa 2016’da Neler Var?

Torba Yasa’nın 16 maddelik birinci bölümü meclisten geçti. Peki Torba Yasa 2016’da neler var? Sorunun yanıtı haberimizde...

Torba Yasa’nın 16 maddelik birinci bölümü meclisten geçti. Peki Torba Yasa 2016 neyi kapsıyor?

Yeni Torba Yasa, emekliden kolluk kuvvetlerine, sigortadan mega projelere kadar geniş bir dilimi kapsıyor.

KANAL İSTANBUL’A SU YOLU TANIMI
Tasarıyla, "Kanal İstanbul" ve diğer su yolları için yasal düzenleme getiriliyor. Tasarıyla ilgili kanunda "su yolu" tanımı yapılarak, su yollarına kanuni statü kazandırılıyor. "İmar planı kararıyla yapay olarak oluşturulan ve deniz araçlarıyla ulaşımın sağlandığı su geçidi", su yolu olarak tanımlanıyor.
Yapılacak su yoluna isabet eden Hazine ve özel idareye ait arazi ve arsaları, kamu gereksinimi ve kamu yararı nedeniyle belediye ile özel idarelerce satılamayacak başka bir maksat için kullanılamayacak. İnşa edilecek otoyol hariç erişme kontrolünün uygulandığı yol ve su yolu yapımı, düzenleme ortaklık payından karşılanacak.

RUHSATSIZ YAPIYA ELEKTRİK SU ABONELİĞİ İZNİ
Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun uyarınca riskli alan,kentsel dönüşüm ve gelişim alanı, yenileme alanı olarak belirlenen alanlarda bulunan yapılardan, yapı ruhsatiyesi veya yapı kullanma izni bulunmayan yapılara, dönüşüm ve yenileme uygulamalarına muvafakat verilmesi koşuluyla geçici olarak elektrik, su, doğalgaz bağlantısı ve aboneliği yapılacak. Ancak bu yapılara geçici olarak elektrik, su ve doğa gaz bağlantısı yapılması, herhangi bir kazanılmış hak teşkil etmeyecek. Geçici abonelik süresi 5 yılı geçemeyecek.

İŞ KURAN GENCE 3 YIL VERGİ YOK
-TBMM Genel Kurulu'nda, Gelir Vergisi Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapan Kanun Tasarısı kabul edilerek yasalaştı.  Yasaya göre, iş kuran gence 3 yıl vergi yok, 26 yaşına kadar pasaport harcı alınmayacak, polis ve uzmana gösterge artışı, memura doğumla yarı çalışma hakkı geldi.

ÇALIŞMA HAYATINA YENİ ADIM ATACAK GENÇLERE TEŞVİK VAR
2016 Torba Yasası düzenlemesinde çalışan kesimin yanı sıra çalışma hayatına yeni adım atacak gençleri teşvik edecek uygulamalar da yer alıyor. Buna göre ilk defa iş kuracak olan genç girişimcilere gelir vergisi muafiyeti getirilecek. 3 vergilendirme dönemi boyunca kazançlarının 75 bin TL’lik kısmından vergi alınmayacak. 29 yaşını doldurmamış tam mükellef gerçek kişilerden ve ticari, zirai veya mesleki faaliyeti nedeniyle ilk defa gelir vergisi mükellefi olan kişilerden faaliyete başladıkları tarih itibariyle üç vergilendirme dönemi boyunca elde ettikleri bu kazançların bir kısmı gelir vergisinden müstesna olacak. Vergilendirmeden belirtli şartlarla muaf tutlacak bir diğer kesim ise basit usulde vergilendirilen esnaf için. Bu gruba giren esnaflardan tespit edilen ticari kazançlarının 8 bin lirasına kadar olan kısmı üzerinden gelir vergisi alınmayacak. Tutar oranı, her yıl günün ekonomik koşullarına uygun olarak yeniden belirlenecek.

GENÇ İŞSİZLERE İKİ YIL DAHA GSS
2016 Torba Yasa maddelerinden biri de işsiz gençlerin en büyük sorunu Genel Sağlık Sigortası'na da kısmi çözüm getiriyor. Yeni kanunla birlikte prim ödememe zorunluluğu için ek 2 sene gelecek. Buna göre lise ve dengi okullardan mezun olanlar 20 yaşını, üniversiteden mezun olan gençler ise 25 yaşını geçmemek şartıyla, iki yıl boyunca zorunlu GSS primi ödemeksizin sağlık hizmeti alabilecekler.

EMNİYET TEŞKİLATINA ZAM YOLDA
2016 Torba Yasası düzenlemesi kapsamında mahalle bekçilerinden Emniyet Genel Müdürü’ne kadar emniyet teşkilatına  zam yolda. 2016 Torba Yasası'nda yapılacak yeni düzenlemeyle birlikte teşkilat mensuplarına verilen Emniyet Hizmetleri Tazminatı %25 oranında artacak. Zam oranı rütbeye göre değişmekle birlikte değişecek. Zam miktarı 140 lira ile 615 lira arasında değişecek.

UZMAN ERBAŞLARA EK GÖSTERGE ARTIŞI
2016 Torba Yasası ile birlikte emniyet teşkilatının yanı sıra TSK’ya zam yer alıyor. Mevcut uygulamaya göre uzman erbaşın ek göstergesi astsubayın 2/3 ’ünden fazla olamıyor. Ek gösterge tavanı 2 bin 200 olarak uygulanıyor. Yeni Torba Yasa ile birlikte bu rakam artacak ve 3 bini bulacak. Böylece uzman erbaşlar için maaş artışı ve özellikle emekli aylığında artış olacak.

ÇALIŞAN ANNEYE DERECE
2016 Torba Yasası'na göre çalışan annelerin çalışma hayatını daha rahat devam ettirebilmesi içni yeni düzenlemeler var. Buna göre; doğum sonrasında ücretsiz izin alan memur anne ve babaya, her sene için bir kademe ilerlemesi ve her 3 yıl için bir derece yükseltmesi verilecek. Böylelikle, torba kanun yürürlüğe girdiği tarihten sonra kullanılan izinler için geçerli olacak. Bu yeni hak evlat edinenler için de geçerli olacak. Üç yaşını doldurmamış çocuğu evlat edinen memurlar, iki yıllık aylıksız izin hakkından yararlanabilecek. Ayrıca üç yaşını doldurmamış çocuğu evlat edinen memur eşe, çocuğun teslim edildiği tarih itibariyle sekiz hafta aylıklı izin verilecek.Çalışan kadınlara yönelik pek çok yeni hakkında yer aldığı 2016 Torba Yasası'na göre erken doğum sebebiyle doğum öncesi iznini kullanamayan memur, kullanamadığı bu süreyi doğum sonrası iznine ek olarak talep edebilecek. Ayrıca üç yaşını doldurmamış çocuğu evlat edinen memur eşe, çocuğun teslim edildiği tarih itibariyle sekiz hafta aylıklı izin verilecek.

KÜÇÜK ÇOCUĞU OLAN ANNE BABAYA KISMI SÜRELİ ÇALIŞMA HAKKI
Yeni doğum yapan ebevynlerin yanı sıra küçük yaşta çocukları olan, tam süreli olarak çalışan anne ve babalara yeni düzenleme geliyor. Yeni Torba Yasa ile birlikte İş Kanunu değişecek, çalışan anne ve babalar, isterlerse çocuklarının ilkokula başladığı tarihe kadar kısmi süreli çalışabilecekler. İşveren ebeveynin bu talebini fesih sebebi sayamayacak. Doğum veya doğum sonrasında annenin vefatı halinde annenin kullanamadığı izinler, babaya geçecek.

DOĞUM YAPAN İŞÇİYE 6 AY ÜCRETSİZ İZİN
Mevcut uygulamada doğum yapan kadın işçi, isterse ücretli izin süresinin (16 hafta) bitiminden itibaren altı ay ücretsiz izin alabiliyor. İşveren bu altı 6 ay boyunca işçiye her hangi bir ücret ödenmiyor. 2016 Torba Yasası kanunuyla gelecek düzenlemeyle birlikte, bu ücretsiz izin süresince kadın işçi iş yerinde yarım gün çalışırsa, diğer yarım günün ücretini devlet ödeyecek. Ancak bunun için bazu şarlar var:Doğum tarihinden önceki son üç yıl içerisinde en az 600 gün prim ödemiş olması, doğum sonrasındaki altı aylık sürede yarım gün (haftalık 22,5 saat) çalışması, doğum sonrası analık izni bittikten sonra 30 gün içerisinde İŞKUR’a başvurması gerekiyor. Yarım çalışma ödeneği ödenen süre boyunca kadın işçinin primlerinin yarısı da yine İŞKUR tarafından ödenecek. Bu haktan üç yaşını doldurmamış çocuğu evlat edinen eşlerden birisi de yararlanabilecek.

EMEKLİ MAAŞINDAN KESİNTİ KALKIYOR
Şuan ki uygulamada emekli olduktan sonra esnaf veya şirket ortağı olarak çalışmaya devam edenlerden yüzde 10 oranında destek primi kesiliyor. Yeni Torba Yasa ile birlikte bu kesinti kalkacak. Yani emeklilik sonrasında iş yeri açıp vergiye kaydolduğu için veya şirket ortağı olduğu için emekli aylığından kesinti yapılan vatandaşlar, için maaşından kesinti sorunu kalmayacak.

65 YAŞ MAAŞI
2016 Torba Yasa ile 65 yaş aylığı alan vatandaşlar maaşlarını almaya devam edecek. 65 yaş aylığı, yanında kalınan ailenin hane içi durumuna göre değil, aylığı alan kişinin ve eşinin durumuna göre belirlenecek.

EVLAT EDİNMEYE İZİN HAKKI
3 yaşını doldurmamış bir çocuğu eşiyle veya münferit olarak evlat edinen memurlar ile memur olmayan eşin münferit olarak evlat edinmesi halinde memur eşlerine, 8 haftalık iznin veya yarı zamanlı iznin bitiminden itibaren, istekleri üzerine 24 aya kadar aylıksız izin verilebilecek.

YARIM ÇALIŞANLARIN SOSYAL HAKLARI
Yarı zamanlı çalışmada, mali haklar ile sosyal yardımlara ilişkin ödemelerin yarısı yapılacak. Fiili çalışmaya bağlı ödemeler ise devam edecek. Bu dönemdeki hizmet süreleri, derece yükselmesi ile kademe ilerlemesinde yarım olarak dikkate alınacak. Fiili hizmet süreleri ile prim ödeme gün sayıları yarım olarak hesaplanacak.
Yarım zamanlı çalışılmaya başlanan günü izleyen ay başından itibaren normal zamanlı çalışılması halinde ödenmesi gereken sigorta primine esas aylık kazanç ya da emekli keseneğine esas aylık tutarının yarısı üzerinden sigorta primi veya emekli keseneği ödenecek. Ancak bunların genel sağlık sigortası primi sigortalı ve işveren yükümlülüğünde herhangi bir değişiklik yapılmaksızın sigorta primine esas aylık kazanç ya da emekli keseneğine esas aylık tutarının tamamı üzerinden ödenecek.

ÇALIŞANA YILDA 5 DEFA İZİN
İşçilerin yıllık izinleri konusunda da düzenleme yapıldı. Buna göre çalışanlar 6 günden az olmamak şartı ile yılda 5 defa izin kullanabilecek.

MUHTARLARA 360 TL ZAM
Muhtarların net 940 lira TL olan ödenekleri bin 300 liraya yükseltilecek.

ÇİFTÇİYE MÜJDE
2016 Torba Yasa'da çiftçileri de ilgilendiren bir düzenleme bulunuyor. Yeni yasa tasarısı ile birlikte gübre ve yemde KDV sıfırlanacak.

Torba Yasa 2016’da  zorunlu trafik sigortası uyuşmazlıklarının daha hızlı çözülmesi için düzenleme yapılıyor. Bu çerçevede, zarar gören, zorunlu mali sorumluluk sigortası için dava yoluna gitmeden önce ilgili sigorta kuruluşuna yazılı başvuruda bulunacak. Sigorta kuruluşunun başvuru tarihinden itibaren en geç 15 gün içinde başvuruyu yazılı olarak cevaplamaması veya verilen cevabın talebi karşılamadığına ilişkin uyuşmazlık olması halinde zarar gören dava açabilecek veya tahkime başvurabilecek. Sigortacılar, hak sahibinin zorunlu mali sorumluluk sigortası genel şartlarıyla belirlenen belgeleri, sigortacının merkez veya kuruluşlarından birine ilettiği tarihten itibaren, 8 iş günü içinde zorunlu mali sorumluluk sigortası sınırları içinde kalan miktarları hak sahibine ödeyecek.

İŞVERENLERE SİGORTA PRİMİ DESTEĞİ
Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığınca belirlenen sosyal yardımlardan yararlanan kişileri istihdam eden işverenlere sigorta primi desteği verilecek. Türkiye İş Kurumuna kayıtlı işsizler arasında olması kaydıyla, Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışmayı Teşvik Fonu Kurulunca belirlenen nakdi düzenli sosyal yardım alanların özel sektörde işe girmeleri halinde, sigorta primlerinin işveren hisselerine ait tutarı işe başladığı tarihten itibaren bir yıl süreyle Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığınca karşılanacak. Çalıştırdığı kişileri sigortalı olarak bildirmediği tespit edilen işverenler, bir yıl süreyle bu destekten yararlanamayacak. Destekten yersiz faydalanıldığının belirlenmesi durumunda, faydalanılan teşvik tutarı gecikme cezası ve zammıyla birlikte işverenden tahsil edilecek.

TÖRÖR MAĞDURLARINA YARDIM
Sendikalar ve konfederasyonlar, gelirlerinin yüzde 10'unu aşmamak koşuluyla Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığıyla koordinasyon içerisinde, terörle mücadelede mağdur olanlara ayni ve nakdi yardımda bulunabilecek.

TURİZM İŞLETMELERİNİN BORÇLARI 1 YIL ERTELENECEK
Üzerinde konaklama amaçlı turizm tesisleri yapılmak üzere kamu arazisi tahsis edilen belgeli yatırımcılar ve işletmecilerden, irtifak hakkı tesis edilip edilmediğine veya kullanma izni verilip verilmediğine bakılmaksızın 2016 yılı için tahsil edilmesi gereken kira, kesin tahsis, irtifak hakkı, kullanma izni bedelleri ile hasılat paylarıyla Kültür ve Turizm Bakanlığından belgeli konaklama tesisleri tarafından Hazine taşınmazlarının izinsiz kullanımlarından dolayı tahsil edilmesi gereken ecrimisillerin ödeme süreleri bir yıl ertelenecek.