Gayrimenkul Devir İşlemleri İçin Noter Önerisi

Kadir Has Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Şebnem Akipek Öcal, gayrimenkul devir işlemlerinin noterler aracılığıyla yapılmasının daha güvenilir ve daha hızlı olacağını söyledi...

Kadir Has Üniversitesi Hukuk Fakültesi tarafından düzenlenen “Türk Medeni Kanunu ve Türk Borçlar Kanunu’nun Kabulünün 90’ıncı Yılı” Sempozyumu gerçekleştirildi. Sempozyumda konuşma yapan Kadir Has Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Şebnem Akipek Öcal, “Taşınmazlar Üzerindeki Ayni Hakların Devrine İlişkin Taahhüt İşlemlerinin Şekli” başlıklı bir tebliğ sundu.

Tapu Müdürlüklerinde Yapılması Yasaya Dayanmıyor

Prof. Dr. Öcal, günümüzde gayrimenkul devir işlemlerinin tapu müdürlüklerinde yapıldığını hatırlatarak, bu işlemlerinin noterlerde yapılmasının daha güvenilir ve sağlıklı olacağını belirtti. Bu işlemlerinin mutlaka tapu müdürlüklerinde yapılmasının yasaya dayanmadığını ifade eden Öcal, "Medeni Kanun’un ilgili maddesi ‘Gayrimenkul devir işlemleri resmi şekilde yapılır’ diyor. Ancak bu resmi şekli açıklamıyor. Tapu Kanunu ise bu işlemin tapu müdürlüğünde yapılacağını söylüyor. Yargıtay ise 1988’de açıkladığı bir içtihadında bu maddeye dayanarak bir emsal hüküm oluşturduğu için bütün tapu işlemleri tapu müdürlüklerinde yapılıyor. Ancak tapu müdürlüklerinin esas görevi sicil, yani bu tip işlemlerin kaydını tutmaktır sadece. Günümüzde tapu daireleri gayrimenkulün devriyle de ilgilendiği için sicil işlemleri de aksayabiliyor ve bu alanda sorunlar da çıkıyor. Bu yüzden de bugün devletin rücu davası açmadığı tapu müdürü neredeyse yok. Çünkü kayıtta sorun çıkmış, devlet tazminat ödemiş, bu tazminatı da ilgili tapu müdüründen istiyor" şeklinde konuştu.

Yurtdışında Noterler Tarafından Yürütülüyor

Yurtdışında gayrimenkul devir işlemlerinin büyük ölçüde noterler tarafından gerçekleştirildiğini belirten Prof. Dr. Öcal, işleyişi şu şekilde anlattı; " Gayrimenkulün devir işlemini yapacakl olan kişiler notere giderek sözleşme işlemlerini hallediyor. Tapu müdürlüğü ise noter tarafından istenen gayrimenkulün sicil kayıtlarını online olarak iletiyor. Şüpheli bir durum göründüğü takdirde noter uzman raporu isteyebiliyor. Tüm bu işlemler tamamlandıktan sonra noterde imzalanan sözleşme ve diğer bilgiler yine online ortamda tapu müdürlüğü ile paylaşılıyor ve ve kayda alınıyor."

Vergi Kaybı Ortadan Kalkıyor

Bu yöntemin hem çok daha hızlı hem de çok daha güvenli olduğuna dikkat çeken Prof. Dr. Öcal, "Gayrimenkul alım satımlarında devletin vergi kaybının da bu sistemle bunun da önüne geçilebilir. Çünkü ister nakit olsun, ister bankalar aracılığıyla olsun, gayrimenkulün bedelinin el değiştirmesine bizzat noter nezaret ediyor. Bu da hem yolsuz işlemi önlüyor, hem de gayrimenkulün bedelinin doğru tespit edilmesi nedeniyle vergi kaybını ortadan kaldırıyor." dedi.

Türkiye'de Uygulanması İçin Tapu Mevzuatının Değişmesi Şart

Prof. Dr. Öcal, Bu sistemin Türkiye'de uygulanması için Tapu Kanunu ve Tapu Sicil Tüzüğü’nün söz konusu sisteme uyarlanması gerektiğini açıkladı. Bununla beraber noterlik sistemininde elden geçmesi gerektiğini ifade eden Prof. Dr. Öcal, "Noterler, hukuk eğitimi dışında başkaca özel bir eğitim almıyor. Avukatlık ruhsatına sahip olan herkes, ilgili başvuru prosedürünü tamamladıktan sonra noter olabilir. Bu durumun da iyileştirilmesi gerek. Nitekim bununla ilgili ciddi çalışmaların yürütüldüğünü de biliyoruz. Çok yakında ciddi yasal düzenlemelerin yapılması olası" diye konuştu.