Gayrimenkullerde artan geri dönüş süresi alarm veriyor!

Bir gayrimenkule yapılan yatırımın elde edilecek gelir ile kaç yıl içerisinde karşılanacağını gösteren süreye amortisman süresi (geri dönüş süresi) deniliyor.

Geri dönüş süresinde son yıllarda arz bağlı şekilde yükselen rekabet ortamı, hammadde fiyatlarında meydana gelen hızlı artış, yüksek faiz oranları gibi etkenlerle artış görülüyor.

Dünya'da yer alan habere göre, son 20 senede yeme içme sektöründe geri dönüş süresi 1 seneden 5 seneye çıkarken AVM'lerde 5-10 seneden 20 seneye ve konutta ise 10-12 yıldan 20 yıla yükseldi. Otellerde ise 2000'li yılların başında 7-8 yıl olarak görülen amortisman süresi, şimdilerde 20 sene seviyesine yükseldi.
Öte yandan sektör temsilcileri, söz konusu artış ivmesinin koronavirüs pandemisiyle hız kazandığını ve bu durumun yatırımlara olumsuz şekilde yansıdığını ifade ediyor.

YENİ AVM'LERDE 50 YILA KADAR ÇIKIYOR

AVM'lerin amortisman süreleri hakkında değerlendirmelerde bulunan Alışveriş Merkezleri ve Yatırımcıları Derneği Başkanı Hüseyin Altaş, 2000'li yılların başında AVM'lerde yatırımın geri dönüş süresinin 10-15 sene arasında olduğunu, şu anda ise kimi AVM'de 70 seneye çıkan sürenin sıfırdan bir yatırımda ise 50 seneye ulaştığını ifade etti.

Görülen bu sürelerin yatırımı negatif etkilediğini belirten Altaş, "Kimse yatırım yapmak istemiyor. Son yıllarda AVM açılışlarında yaşanan düşüş de bunun göstergesi. Söz konusu sürelerin uzamasında salgının da önemli etkisi oldu. Amortisman süresinde meydana gelen artışın nedenini ise kira gelirlerinin reel manada düşüşüyle alakalı. Özellikle 2019'dan bu yana kira gelirlerinde büyük düşüş yaşandı" şeklinde konuştu.

KONUTLARDA SON DURUM

TSKB Gayrimenkul Değerleme tarafından yapılan araştırmaya göre, konut amortisman süreleri, son 1 yılda satış fiyatlarındaki yükselişin kiralardan fazla olması sebebiyle artış gösterdi.

Araştırma hakkında konuşan Gayrimenkul Değerleme Genel Müdürü Makbule Yönel Maya, özellikle geçtiğimiz sene itibari ile kira artışlarının pandemi yüzünden yapılamadığını bunun yanı sıra da konut satış değerlerinin de çok hızlı bir şekilde yükseldiğini belirterek, "2017-2019 arasındaki yapılamayan satış fiyatı düzeltmesi 2020 yılında çok hızlı bir şekilde gerçekleşti. Kiralar ise bizde daha çok enflasyon oranına bağlı. Kirada çok fazla rayiçlere göre düzeltme yapılamıyor. Kiraların geriden gelmesi de amortisman sürelerini artırdı" ifadelerini kullandı.