Topkapı Sarayı'nın imar kararına Kurul'dan iptal

Fatih Belediyesi tarafından Topkapı Sarayı'nın sit derecesini düşürmek için geçen yıl 12 Ağustos tarihinde İstanbul 4 Numaralı Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu'na başvuru yapıldı. Fatih Belediyesi Sur-u Sultani içinde kalan eski gravür ve resimlerde yer alan yıkılmış köşk ve sarayların ihyası için 1. derece arkeolojik sit alanının engel olduğunu gerekçe göstererek başvuruda bulunmuştu. 

Söz konusu bölge için 1995 yılında 1. derece arkeolojik sit alanı ilan edilen Sur-u Sultani içinde kalan Hasbahçe'nin 3. derece arkeolojik sit derecesine düşürülmesi önerisine, 4 Numaralı Koruma Kurulu 15 Eylül 2017 tarih 5845 sayılı kararında şu ifadeler kullanılmıştı:

"Fatih Belediye Başkanlığı Etüd Proje Müdürlüğü'nün 12.09.2017 tarihli yazısında mevcut sit derecelerini revize eden öneri paftanın Topkapı Sarayı Müzesi ve ilgili yapılarına ilişkin kısmının Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü'nce belirlenecek ihtiyaç ve programlar kapsamında ayrıca değerlendirilmesi gerektiğine; Sur-u Sultani ve kıyı kenar çizgisi arasında kalan mevcut kentsel sit ve tarihi sitin devamına; Sur-u Sultani ile Devlet Demiryolları hattı arasında kalan ve ekli paftada işaretli, kadim Topkapı Sarayı'nın Sepetçiler Kasrı ile Ahırkapı Feneri arasındaki Hasbahçe'sinin önemli kadim yapılarını (Sepetçiler Kasrı, Şevkiye Köşkü, İncili Köşk, Balıkhane Kasrı gibi) barındıran alanın 3. derece arkeolojik sit olarak değerlendirilmesi hususu kurulumuzca uygun mütalaa edilmekte olup, Kültür Varlıkları Müzeler Genel Müdürlüğü'nden görüş sorulmasına karar verildi."

Topkapı Sarayı Müze yetkilileri tarafından karşı oy verdiği kararla Topkapı Sarayı'nda inşaat yapabilmesinin önü açılmış, 2863 sayılı Kültür Varlıkları Koruma Yasası'na göre 1. derece arkeolojik sitlerde yapılaşma tamamen yasakken, 3. derece arkeolojik sit alanlarında müze denetimli inşaat izni verilmişti. 

Kültür Varlıkları Koruma Yüksek Kurulu geçtiğimiz hafta çarşamba günü Ankara'da toplantı yapmıştı. Toplantının gündem maddelerinden biri de Topkapı Sarayı Hasbahçe'yi sit derecesini düşüren İstanbul 4 Numaralı Koruma Bölge Kurulu'nun kararı olarak çıkmıştı. Ayrıca Yüksek Kurul'un sit derecesinin düşürülmesinin doğru olmadığı yönünde görüş birliğine vardığı açıklandı. Kurul, 1995 yılında ilan edilen 1. derece arkeolojik sit kararının aynen korunması, Sur-u Sultani (Topkapı sarayı bahçesini çevreleyen sur duvarları) içinde müze ihtiyaçlarında kullanılmak şartıyla eski bilgi, belge, fotoğraf, gravürlerde yer alan ya da temellerine ulaşılan eski köşk, kasır ve sarayların yapılabileceğini karara bağlandığı belirtildi. 

Konuyla ilgili Fatih Belediye Başkanı Mustafa Demir tarafından yapılan açıklamada, "Kararı memnuniyetle karşıladım. Büyük bir sorumluluktan kurtulmuş olduk. İyi niyetle yola çıkmıştık. Bu kararla hem Topkapı Sarayı korunmuş oldu hem de ihya edilecek ecdat yadigârı eserlerin önü açıldı. Kültür ve Turizm Bakanımıza teşekkür ediyorum. İncili Köşk ile ilgili çalışmalarımız devam ediyor. Diğer köşk ve kasırların ihyası için de çalışmaları bu kararla birlikte hızlandıracağız" ifadeleri kullanıldı.