Yapı Denetim Kurumları ‘Denetlermiş Gibi’ Yapıyor!

İnşaat firmalarına göre yapı denetim kurumları usulüne göre denetleme işlemini gerçekleştirmiyor.

“Yapı denetimci imzasının anlamı olmadığını bildiği için denetlermiş gibi çalışıyor. Oysa hem denetleyen hem de yapı denetim firmasına ruhsatı veren sorumlu olmalı. Sıkıysa ruhsat ve iskan verme yetkisini de belediye yerine yapı denetim firmasına versinler. Sorumlulukları arttırıp, yaptırımları da ağır tutsunlar. Yetki ve ağır yaptırım gelirse iş kazalarının yüzde 80’i yaşanmaz.”

Yukarıdaki sözlerin sahibi 29 yıldır inşaat sektöründe iş yapan üst düzey bir yöneticiye ait.

Türkiye son aylarda maden ve inşaatlarda meydana gelen felaketlerle sarsıldı. En son önceki gün Ankara’da bir inşaat işçisi dış cephe asansöründen düşerek hayatını kaybetti. Ölümlü kazalar sonrası her kesimden “Bu şantiyeler denetlenmiyor mu?” sorusu geliyor.

Sektör temsilcilerine göre yapı denetim kurumları denetlemiyor, denetlermiş gibi yapıyor.

HAVUZ FORMÜLÜ UYGULANMALI

29 yılı aşkın süredir inşaat sektöründe üst düzey yöneticilik yapan inşaat patronu, sektörde bilenin çok ama iş yapanın az olduğunu söyledi. Yapı Denetim Kanunu’nun deprem sonrasında aceleyle hazırlandığını ve 2001’de yürürlüğe girdiğini anımsatan sektör temsilcisi, “Yapı denetim firmaları hızla artıyor. Sektörde iyi mimar ve mühendisler proje müdürlüğünü seçti ve yapı denetim firmalarının çalışan portföyü vasat hale geldi. Hatta maliyet nedeniyle part time çalışanlar da ortaya çıktı. İnşaat kazalarında şirket sahibi ve müdürler sorgulanıyor ama yapı denetim firmaları hakim karşısına çıkmıyor” dedi.

İstanbul’un farklı ilçelerinde yüzlerce konut üreten başka bir sektör temsilcisi ise dönemsel olarak yapılan denetimlerin köklü çözüm getirmediğini, sürdürülebilir bir sistem gerektiğini söyledi. İnşaatçıların kendilerini denetleyecek yapı denetim firmalarını kendilerinin seçtiğini hatırlayan sektör temsilcisi, “Parasını bizim ödediğimiz firma bizi denetliyor. Oysa bir havuz sistemi olmalı. İnşaatları denetleyecek denetim firmasını bir sistem seçmeli. Ama bu inşaat şirketlerinin de denetim şirketlerinin de işine gelmez. Bu nedenle kimse sesini çıkarmıyor” dedi. İnşaat patronu, belediyelerin de inşaatçıları yapı denetim firması seçmede yönlendirdiğini belirtti.

DENETÇİ ŞİKAYETİ ARTIYOR

Çevre ve Şehircilik Bakanı İdris Güllüce, geçtiğimiz günlerde, yapı denetim kurumları ile ilgili şikayetlerin çoğaldığını, yapı denetimcileri denetleyecek-lerini söylemişti. Bakanlık tarafından yapılan açıklamada, “Denetimi yapılan kuruluşlardan bin 855 tanesi faal olarak görevine devam ediyor. 4708 sayılı Kanun’un 81 ilde uygulanmaya başlandığı 01.01.2011 tarihinden bugüne kadar Bakanlıkça gerçekleştirilen 18 bin 317 şantiye denetimi sonucunda bin 566 adet kuruluşa geçici faaliyet durdurma cezası verilmiş, 155 adet kuruluşun ise belgesi iptal edildi”
denildi.

DENETİMLER ARTACAK

Hürriyet'te yer alan habere göre; sürekli yaşanan iş kazalarından sonra Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı 2015 yılı iş güvenliği denetimlerini yüzde 250 arttırma kararı aldı. Gelecek yıl denetlenecek kurumlara TÜPRAŞ ve PETKİM’in yanı sıra tersaneler de eklenecek. Bakanlığın 2015 yılı denetim programı kapsamında iş sağlığı ve güvenliği açısından şantiyeler yeraltı ve yerüstü maden işletmelerinde denetleme yapılacak. Ağaç ürünleri ve mobilya imalatı sektöründe, Aliağa gemi söküm yapılan işyerlerinde, kauçuk ve plastik ürünleri imalatı yapılan işyerlerinde; Petkim ve Tüpraş, petrol ürünleri dolumu gaz ve sanayi gazları imalatı yapan işyerlerinde de denetim söz konusu olacak. Denetlenen işyeri sayısı 2015’te en az yüzde 250, tespit edilen kayıtdışı çalışan sayısı ise en az yüzde 35 arttırılacak.